کتاب مبانی تطبیق قاعده نفی عسر و حرج بر مسائل فقهی خانواده

قاعده نفی عسروحرج از قواعد عام و پرکاربرد در مسائل خانواده است. در فقه اسلامی، از ظرفیت‌های فراوان این قاعده برای تطبیق و اجرا در شئون مختلف و تعاملات گوناگون انسان با دیگران بحث شده، ولی در قوانین کشور خصوصاً قوانین مربوط به خانواده، از همه این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. از طرفی، بی‌توجهی به ضوابط اصولی و مبانی فقهی در توسعه مصادیق و جریان این قاعده، باعث خطاهای آشکار و تطبیقات ناروا گردیده و از طرف دیگر، غفلت از تغییرات عرفی و واقعیت‌های اجتماعی، باعث تنگ‌نظری و ایجاد محدودیت در تطبیق قاعده و کنار گذاشتن ظرفیت‌های فقه در حلّ معضلات خانوادگی شده است. این پژوهش، ضمن بررسی مبانی فقهی و تبیین قلمرو قاعده نفی عسروحرج و نقش عرف در تشخیص مصادیق حرج، به معیارهای تطبیق آن بر مهم‌ترین مسائل فقهی خانواده همچون طلاق قضایی، سقط جنین، حضانت، قوامیت زوج، روابط جنسی زوجین، فرزندخواندگی، حق حبس زوجه و ولایت ولیّ در ازدواج باکره پرداخته است.